Dr. Demet TURAN, Dr. M. Akif ÖZGÜL
Özet
Girişimsel bronkoskopi uygulamaları giderek artan oranlarda terapötik amaçlı yapılmaktadır. Malign ve benign
nedenli hava yollarındaki obstrüksiyonu ortadan kaldırmak dışında, yabancı cisim çıkarılması, mukus tıkaçların
temizlenmesi, hemoptizinin kontrol altına alınması, pulmoner alveolar proteinoziste terapötik lavaj yapılması,
bronş fistüllerinin kapatılması içinde kullanılmaktadır. Mekanik rezeksiyon, mikrodebritman, dilatasyon, sıcak
yöntemler (lazer, argon plazma koagülasyon, elektrokoter), soğuk yöntem (kriyoterapi), fotodinamik tedavi, brakiterapi
ve stent yerleştirme uygulanan başlıca tedavi yöntemleridir. Trakea, ana bronşlar, intermedier bronş
ve lobar bronşlarda %50’nin üzerindeki obsrüksiyonlar semptoma neden olurlar. Dispne ve stridor en sık gözlenen
yakınmalardır. Postentübasyon trakeal stenoz (PITS) en sık benign nedenle gelişen hava yolu stenozudur.
PITS’larda dilatasyon, cerrahi tedavi ve stent uygulamaları yapılmaktadır. Akciğer kanserine bağlı MHO
olan hastaların çoğu lokal ileri veya ileri evre olduğundan terapotik bronkoskopik girişimler genellikle palyatif
amaçlıdır. Nadiren erken evre lokalize bronş tümörlerinde veya tipik karsinoid, lipom gibi olgularda küratif etki
gösterebilir. Mekanik rezeksiyon, argon plazma koagülasyon, elektrokoter, lazer hızlı etkili; kriyoterapi geç etkili
endobronşiyal tedavi yöntemleridir. Stentler intraluminal, ekstraluminal veya miks malign hava yolu obstrüksiyonlarında
kullanılan hayat kurtarıcı olabileceği gibi aynı zamanda küratif tedaviye kadar geçen sürede köprü görevi
de gören, metal, slikon veya hibrit materyallerden yapılmış araçlardır. Hava yolu obstrüksiyonuna yaklaşım
birden fazla tedavi yönteminin kombine edilerek kullanılmasını gerektirebilir. Endobronşiyal tedavi yönteminin
belirlenmesinde lezyonun tipi, hastanın genel, pulmoner, kardiak durumu, başvuru anında aciliyeti, hastalığın
evresi, doktorun deneyimi önemlidir. Endobronşiyal tedavi seçenekleri, hastanın yaşam kalitesini iyileştirmeye ve
hava yolunu güvenli hale getirerek yaşam süresini uzatmaya katkı sağlamaktadır.
Abstract
Invasive bronchoscopic procedures are increasingly performed for therapeutic purposes. Besides their use for benign
and malignant airway obstructions, they are commonly used for foreign body extraction, clearing of mucus
plaques, control of hemoptysis, therapeutic lavage for pulmonary alveolar proteinosis and treatment of bronchial
fistulas. Mechanical resection, microdebridment, dilatation, laser, argon plasma coagulation, electrocautery,
cryotherapy, photodynamic therapy, brachytherapy and stent placement are the major treatment modalities.
More than 50% obstruction of the trachea, main bronchi, intermediary bronchus and lobar bronchi cause symptoms,
the most common of which are dyspnea and stridor. Postentubation tracheal stenosis (PITS) is the most
common cause of benign airway obstruction. The treatment options in PITS are dilatation, surgery and stent
placement. Due to the fact that the majority of patients with malign airway obstruction (MAO) secondary to
lung cancer have locally advanced or advanced disease, therapeutic bronchoscopic interventions are in the majority
palliative and are rarely curative. Rarely, curative results can be obtained in early-stage endobronchial
tumors, typical carcinoid tumors or lipomas. Mechanical resection, argon plasma coagulation, electrocautery and
laser show immediate effect; whereas cryotherapy has a delayed effect on airway obstructions. Airway stents
are prostheses made of metals, silicone or a hybrid of these. Beside being a vital tool in endobronchial, mixed
or peribronchial airway obstructions, stents can also be a bridge until the curative treatment. Multimodality
approach may be required in the treatment of airway obstructions. Choice of methodology should be based on
the type of the lesion, the condition of the patient, state of emergency, stage of the disease and the physician’s
experience. Endobronchial treatment modalities are associated with improvement in symptoms, quality of life,
prolonged life expectancy by securing the airways.