Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2003 yılındaki Genel Kurulu toplantısında üye ülkelerin oy birliği ile kabul edilmiştir. DSÖ’nün ilk ve tek Sözleşme metni olan bu düzenleme DSÖ’nün tütün kontrolü konusuna verdiği öneme işaret etmektedir. Çerçeve Sözleşme tütün kullanımını azaltmaya yönelik düzenlemeleri esas olarak iki ana başlık halinde ifade etmektedir. Bunlardan birincisi tütüne olan talebin azaltılmasına yönelik önlemler, ikincisi de tütün arzının azaltılmasına yönelik önlemlerdir. Tütüne olan talebin azaltılmasına yönelik önlemler arasında halkın tütün kullanmanın zararları konusunda eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi, sigara içenlere bırakmaları konusunda destek sağlanması, sigara dumanından pasif etkilenimin önlenmesi, tütün ürünlerinin içeriğinin topluma anlatılması, tütün ürünlerinin reklam ve tanıtımının yasaklanması gibi önlemler yer almaktadır. Tütün arzının azaltılmasına yönelik önlemler arasında da tütün ürünlerinin kaçakçılığının önlenmesi, çocuklara sigara ve tütün ürünlerinin satışının yasaklanması, tütüne alternatif tarım politikalarının geliştirilmesi gibi önlemler vardır. Türkiye bu Sözleşmenin kabulünden önce 1996 yılında çıkardığı Tütün Kontrolü Kanunu ile bu önlemlerin çoğunu benimsemiştir. Bu yasanın 2008 yılında kapsamının genişletilmesi ile de Çerçeve Sözleşmede yer alan bütün kurallar Kanun kapsamında ifade edilmiştir. Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi 2004 yılında TBMM tarafından onaylanarak Türkiye’nin iç mevzuatı haline gelmiştir. Çerçeve Sözleşmenin kabul edilmesinden beş yıl sonra DSÖ tarafından bu konuda ülkelere yol gösterici rehber niteliğinde MPOWER paketi yayınlanmıştır. Türkiye hem Çerçeve Sözleşme hükümlerini hem de MPOWER stratejilerini eksiksiz şekilde uygulayarak dünyada tütün kontrolü konusunda örnek bir ülke haline gelmiş ve Türkiye’nin bu başarısı DSÖ tarafından da takdir edilmiştir.

Framework Convention on Tobacco control was adopted at the World Health Assembly in 2003 with the approval of all participant countries. This Convention is the first and single document of World Health Organization (WHO); this indicates the great importance given by WHO to tobacco control. There are two main components of The Convention for reducing tobacco use; first is reducing the demand for tobacco products, and second is reducing supply of tobacco products. Among the measures to reduce demand for tobacco, there are education and awareness of population on harms of tobacco use, support for the smokers to quit, protecting people from tobacco smoke, disclosure of tobacco ingredients to public, ban all kinds of advertisement and promotion of tobacco products. Prevention of smuggling of tobacco and selling illegal tobacco, ban selling tobacco products to the minors less than 18 years of age, providing agricultural products alternative to tobacco are the measures for reducing supply of tobacco products. Turkey has mentioned most of the measures of the Convention in the first tobacco control law in 1996, and all the measures were included in the amended Law in 2008. Framework Convention was accepted by the Turkish Grand National Assembly in 2004. Five years after the Convention, WHO published the MPOWER package as a roadmap for the countries for tobacco control. Turkey implemented all the measures indicated in the Framework Convention and MPOWER package with great success, and this success was appreciated by WHO.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tütün salgınıyla mücadelede Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi ile başlayan tütün kontrolünün öneminin altını çizmektedir. Tütün kontrolünde, toplumdaki kullanım özellikleri, tütüne bağlı hastalıklar ve ölümler gibi konularda verilerin olması müdahale politikalarının geliştirilmesinde önemlidir. Ülkelerin önemli bir bölümünde gençlerin ve yetişkinlerin sigara kullanımı konusunda bilgi son derece sınırlıdır. DSO tarafından geliştirilen MPOWER, tütün kontrolünde en etkili 6 politika ele alınmaktadır: salgını ve koruyucu uygulamaları titizlikle izlemek (m), toplumları pasif sigara dumanı etkisinden korumak (p), sigarayı bırakmak isteyenlere yardım etmek (o), herkesi sigaranın tehlikeleri konusunda uyarmak (w), reklam, tanıtım ve sponsorluğu yasaklamak (e), vergileri ve fiyatı artırmak (r). Bu bölümde, tütün kontrolü çalışmaları çerçevesinde MPOWER 2015 paket programı sonuçları ele alınmıştır.

World Health Organisation (WHO) highlights the importance of WHO FCTC tobacco control measures for battling with the tobacco epidemic. The data on trends of tobacco usage among young and adults, morbidity and mortality rates due to tobacco usage is important for developing effective policies on tobacco control. However, many countries with a large portion of the world population fail to collect and report the data needed. MPOWER package that is released by WHO comprising the most effective six strategies for controlling the tobacco epidemic: monitor tobacco use and prevention policies (m), protect people from tobacco smoke (p), offer help to quit tobacco use (o), warn about the dangers of tobacco (w), enforce bans on tobacco advertising promotion and sponsorship (e), raise taxes on tobacco (r). In this chapter, the outcome measures of MPOWER 2015 within the frame of tobacco control policies.

Amerika kıtasının keşfi ile önce Avrupa’ya, sonrasında da tüm dünyaya yayılan tütün bitkisi dini boyutu ile çok tartışılmış ve “şeytan otu” olarak adlandırılarak dönem dönem yasaklanmıştır. Tütünün sağlığa zararları geçen yıllar içinde kanıtlanmasına rağmen halen günümüz dünyasında tütün ticareti ülkelerin ekonomisinde önemli yer almaktadır. Tütün bitkisinin genetik yapısı, üretim şartlarının özellikleri ve işlenmesindeki yöntemlerin farklılıkları, içeriğindeki kimyasal maddelerin miktarında ve diğer özelliklerinde farklılıklara neden olmaktadır.

Tobaccoplantthat has spread to Europe withthediscovery of theAmericancontinentthenallovertheworld has beenmuchdiscussedwiththereligiousdimensionsandcalled as “devilweed” prohibitedperiods. Despitetheprovenhealthhazards of tobaccoovertheyears, tobaccotradestilltakes a veryimportantpart in theeconomy of thecountry in today’sworld. Geneticmaterialfromthetobaccoplant, characteristics of productionconditionsanddifferences in theprocessing of themethodcausedifferences in theamount of chemicalsubstances on thecontentandotherproperties.

Tütün, patlıcangiller (solanaceae) familyasından “Nicotiana” cinsi bir bitkidir ve 65 türü vardır. Tütünün kalitesi fiziki ve kimyasal özelliklerine göre değişir. Tütün yaprağı açık renkli ise nikotin oranı daha düşüktür ve yumuşak içimli olan sigaralar üretilir. Tersine koyu renkli yaprakların ise nikotin oranı yüksektir ve içimi sert olan puro, pipo ve enfiye üretilir. Genetik olarak değiştirilsin ya da değiştirilmesin tütün yaprağının tamamen veya kısmen hammadde olarak kullanılmasıyla elde edilen içe çekme, çiğneme, emme ve buruna çekme amacıyla kullanılan ürünlere “tütün ürünü” denir. Tütün kullanımı, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerdeki önlenebilir ölümlerin başlıca nedenlerinden biridir. Bu makalede tütün ürünleri ve içerikleri gözden geçirilmektedir.

Tobacco is a plant that is member of genus “Nicotiana” from solanaceae family and has 65 species. The quality of tobacco varies according to its physical and chemical features. Less nicotine ingredient and a soft smoke cigarettes can be produced if the tobacco leaves are light-colored. Conversely, the dark-colored tobacco leaves contain high amount nicotine and is used to produce of hard smoke cigars, pipes and snuff. Whether genetically changed or not, materials obtained from complete or partial tobacco leaves in aim to utilize via inhalation, chewing, sucking and snuffing were named as “tobacco products”. Tobacco use is one of major preventable cause of death in both developed and developing countries. In this article tobacco products and their contents were reviewed.

E-sigaralar popüler nikotin kaynağıdır. Kan basıncı, kalp hızı ve havayolu rezistansı üzerine akut fizyolojik etkilere sahiptir. Sağlık üzerine uzun süreli etkileri ise bilinmemektedir. E-sigaraları, sigarayı bıraktırma amacıyla önermek için yeterli kanıt yoktur. E-sigaraların sigara ile birlikte kullanımı sigara bırakmayı azaltmaktadır. e-sigaralar güvenli değildir. e-sigaraya bağlı nikotin zehirlenmesi, akut akciğer hastalığı ve atriyalfibrilasyon gelişebilmektedir.

E-cigarettes have become a popular source of nicotine. E-cigarettes have acute physiological effects, includingin creases in blood pressure, heart rate, and airway resistance. Thelong-termeffects of e-cigarettes are un known. There is insufficient evidence to recommend e-cigarettes for smoking cessation, although some reports of improved cessation exist. Dual use with regular cigarettes has been associated with decreased smoking cessation. E-cigarettes should not be view ed as “safe” as they can cause acute lung disease, atrial fibrillation, and nicotine poisoning (This Paragraph Was Taken From The Reference 1, entirely).

Nikotin, tütünün bağımlılık yapıcı ana maddesidir. Nicotin bağımlılığı, merkezi sinir sistemini etkileyen karmaşık ve çok yönlü bir hastalıktır. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, nikotin bağımlılığının moleküler, hücresel ve genetik mekanizmalarını anlamamızı sağlamıştır. Bağımlılığın modern kavramlar kolinerjik ileti ve nikotinikasetil kolin reseptörleri (nAChR) hakkındaki bilgilere dayanmaktadır. Nikotin bağımlılığı genetik etkileri karmaşık olan bir süreçtir. Genetik etkiler, sigaraya başlama, devam etme, bağımlı olma eğilminin tüm aşamalarında rol alır. Nikotin bağımlılığının nörobiyolojisi hakkında bilgilerimiz arttıkça, kişilere yönelik hedef tedaviler yakın gelecekte mümkün olacaktır.

Nicotine is the major addictive component of tobacco. Nicotine addiction is a complex and multifactorial disease affecting the central nervous system. Recent studies have led to significant advances in our understanding of molecular, cellular and systems mechanisms of nicotine addiction. The modern concepts of nicotine addiction have based on the knowledge of cholinergic neurotransmission and nicotinic acetylcholine receptors (nAChRs). Nicotine dependence is also a complex phenotype with complex genetic influences. Genetic factors operate at all steps of addictions, including vulnerability to initiation, continued use, and tendency to become dependent. Our knowledge of the nicotine dependence neurobiology is being increased; individuated targeted drug therapies will be available in the near future.

Tütün kullanımı dünyadaki erken ölümlerin ve hastalıkların önlenebilir nedenlerinden en önemlisidir. Tütün kullanımı insan vücudundaki nerdeyse her organa zarar verir ve kanserlerin, kardiyovasküler hastalıkların ve kronik akciğer hastalıklarının nedenidir. Akciğer, trakea, larinks, farinks, oral kavite, nazal kavite ve özefagus kanserlerinin çoğu tütün ürünlerine özelliklede sigara kullanımına bağlıdır. Pankreas, böbrek, mide, serviks kanserleri ve miyeloid lösemi de sigara içimi ile nedensel ilişkilidir. Bu bölümde tütünün neden olduğu hastalıklar gözden geçiriliyor.

Tobacco use is one of the major preventable causes of premature death and disease in the world. Tobacco use harms nearly every organ of the body and causes of cancers, cardiovascular diseases, and chronic lung diseases. Majority of cancers of the lung, trachea, bronchus, larynx, pharynx, oral cavity, nasal cavity, and esophagus are attributable to tobacco products, particularly cigarettes. Smoking is also causally associated with cancers of the pancreas, kidney, bladder, stomach, and cervix and with myeloid leukemia. In this part reviews health problems of tobacco

Tütün bağımlılığı tüm dünyada oldukça yaygın görülen, zararlı etkileri olan ve önlenebilir bir hastalıktır. Tüm dünyada yaklaşık olarak bir milyardan fazla yetişkin sigara içmektedir. Pasif içicilik, sigara içmeyen kişilerin, başka kişilerin sigara içmesinden ötürü istemsiz olarak sigara dumanına maruz kalmasını ifade ederken maruz kalınan duman ise ikinci el sigara dumanı (İESD) olarak tanımlanmaktadır. Dünya çapında oldukça önemli bir problem olan pasif içicilik, çocukların %40’ını, sigara içmeyen erişkinlerin ise %34’ünü etkilemektedir. Dünya çapında her yıl 603.000 ölüme neden olmaktadır. Tütün dumanının sigara içmeyen kişilerde sağlık üzerine zararlarının olduğu uzun süredir bilinmesine rağmen, pasif içicilik ve sağlığa zararları kısa bir geçmişe sahiptir. İlk incelemeler, ebeveynlerin sigara kullanımı ve çocuklardaki alt solunum yolu hastalıkları ile ilgilidir. Daha sonraları çocukların akciğer fonksiyonları ve solunum semptomları ile ilişkisi incelenmiştir. 1980’li yıllarda ise pasif içicilik ve akciğer kanseri gelişimi arasındaki ilişki netleşmiştir. Bunları takip eden yıllarda yapılan çalışmalarda hem çocuklarda hem de erişkinlerde pasif içiciliğin hemen hemen birçok sistemi olumsuz olarak etkilediği gösterilmiştir. Pasif içicilik, özellikle sigara içen kişiler aktif olarak sigara içerken, onlara ne kadar yakın durulduğuna da bağlıdır. Bu nedenle en çok bebek ve küçük çocuklar olumsuz etkilenmektedir. İESD’nın neden olduğu sağlık problemlerine dair kanıtlar ise İESD maruziyeti ölçümlerinin hastalık sonuçları ile ilişkilerini doğrudan değerlendiren epidemiyolojik çalışmalara, invivo ve in vitro analizlere dayanmaktadır. Bu derlemede hem çocuklarda hem de erişkinde pasif içiciliğin neden olduğu sağlık problemleri ile ilişkisi tartışılmaktadır.

Tobaccoaddiction is widelyseenaroundtheworldand it is a diseasethat can be preventedand has harmfuleffects. Approximately, morethan a billionadultsaresmokingcigarettesallovertheworld. Passivesmokingreferstonon-smokingpeople’sinvoluntaryexposuretotobaccosmokecausedbyothers’ smokingwhereasthesmokeexposed is defined as second-handtobaccosmoke (SHTS). Passivesmoking is a significant problem worldwidewhichaffects 40 % of childrenand 34 % of non-smokingadults. Itcauses 603.000 deathsworldwideeveryyear. Tobaccosmoke’sdamage on health of non-smokers is knownfor a long time, but passivesmokinganditsdamage on healthhave a shorthistory. First surveyswere on parents’ smokingandlowerrespiratorytractinfections in children. Later, itsrelationshipwithchildren’spulmonaryfunctionsandrespiratorysymptomswereexamined. Inthe 1980s, therelationshipbetweenpassivesmokingandlungcancerdevelopmentgotconfirmed. Studies in thefollowingyearsshowedthatpassivesmokingaffectsnegativelyalmost as manysystems in bothchildrenandadults. Passivesmokingdependsespecially on thedistancefromthesmoker, whilethesmoker is activelysmoking. Therefore, infantsandchildrenarethemostadverselyaffected. Theevidences of healthproblemscausedbythe SHTS arebased on in vivoand in vitroanalysis, epidemiologicalstudieswhichdirectlyevaluatetherelationship of the SHTS exposuremeasurementsanddiseaseresults. Inthisarticle, therelationshipbetweenthehealthproblems in bothchildrenandadults, andpassivesmokingarediscussed.

Tütün ürünlerinin tüketimi önemli bir halk sağlığı sorunudur. Tütün ürünlerinin oluşturduğu en önemli çevresel zarar hava kirliliğidir. Hem iç ortam hem de dış ortam hava kirlilğinin önemli bir sebebi tütün ürünleridir. Her geçen gün önemi artan tütün ürünlerine önemli bir maruziyet şeklide yüzeylerde ve tozlarda rezidü kalan tütün ürünleridir. Bu maruziyete dikkat çekmek için geniş çaplı toplumsal çalışmalara ihtiyaç vardır.

The consumption of tobacco products is major communal problem. The most significant environmental effect of tobacco products is air pollution. The significant reason of indoor pollution and out-door pollution is tobacco products. Recently, another exposure of tobacco products is made of residual tobacco smoke gases and particles that settle on surfaces and dust. For pointing to this exposure, we need extensive communal studies.

Sigara bırakma poliklinikleri kişilerin sigara bırakma sürecine destek olmak amacıyla kurulmuştur. Burada bilimsel yöntemlerle sigara bırakma müdahalesinde bulunulmaktadır. Sigara bırakma polikliniklerinde hekim sorumlu kişidir. Sertifikalı hemşire ve tıbbi sekreter bulunması gereken diğer elemanlardır. Eğer hastanede psikiatrist varsa ayrıca psikolog istihdamına gerek yoktur. Sigara bırakacak kişinin tıbbi öyküsü alınmalı ve anksiyete-depresyon değerlendirilmesi yapılmalıdır. Hastalar uygun aralıklarla bir yıl boyunca takip edilmelidir.

Smoking cessation polyclinics were established to support people to the smoking cessation process. In these policlinics smoking cessation interventions are made with scientific methods. The physician is responsible person of smoking cessation. There are other elements that must be certified nurses and medical secretaries. No need psychologist on the smoking cessation polyclinic if there is psyciatrist on the hospital . The person’s medical history should be obtained and should be evaluated anxiety-depression. Patients should be monitored for a year at appropriate intervals.

Tütün ve tütün ürünü kullanım bağımlılığı yaklaşık 10 farklı bağımlılık yapıcı madde grubundan biridir (alkol, kafein, kannabis, hallusinojenler, inhalenler, opioidlar, sedatifler, hipnotikler, anksiyolitikler, stimulanlar, tütün vs.). Alındıklarında beyin ödül sistemini aktive ederek bağımlılık oluşmasına neden olurlar. Bilişsel, davranışsal ve fizyolojik semptomların olduğu bağımlılık durumunda kişiler sorun yaşamalarına rağmen madde kullanımına devam etmektedirler. Bağımlılık tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Tedavisi zordur fakat imkansız değildir. Deneyimli ve yetkili merkezlerde yapılması gerekmektedir. Tedavilerde doğru yaklaşımlar için hastaların bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi yararlıdır. Tütün veya tütün ürünü kullanım bağımlılığında bağımlılıktan sorumlu maddenin NİKOTİN olduğu bilinmektedir.

Tobaccoandtobaccousedependence is a group of about 10 differentaddictivesubstances (alcohol, caffeine, cannabis, hallucinogens, inhalants, opioids, sedatives, hypnotics, anxiolytics, stimulants, tobacco, etc.). Theyactivatethebrainrewardsystemandcauseaddiction. People, whohaveaaddictionsymptomssuch as cognitive, behavioralandphysiologicalsymptoms, continuetousedrugsdespitetheirproblems. Addiction is a health problem thatneedsto be treated. Treatment is difficult but not impossible. Experiencedandcompetentcentersarerequired. It is usefultodeterminethedependencylevels of patientsforcorrectapproaches in treatments. Weknowthatnicotine is thesubstanceresponsiblefordependence on tobaccoortobaccoproductusedependency.

Tütün bağımlılığı ve tedavisinde hekim sorumluluğu ve 5A 5R yaklaşımı bırakma konusunda kararlı vakalara kısa klinik müdahale yarar sağlamakla beraber, daha yoğun klinik girişim gerektiren vakalar için bu alanda uzmanlaşmış hekimce mükerrer ve yeterince zaman ayrılarak tedavi sürdürülmelidir. Bu hekimlerin mesleki sorumluluklarının bir parçasıdır. Bu konuda geliştirilmiş bazı bilimsel yaklaşımlar vardır.Her hastanın tütün ürününü bırakmak isteyip istemediği sorgulanmalıdır. 5A 5R yaklaşımı bunlardan biridir.Bırakma konusunda kararlı hastalarda 5A,kararsız olan hastalara da ise 5R yöntemlerinin uygulanması önerilmektedir.

Short-term clinical intervention can be enough some patients who persistant to quit. But heavy smokers need to get more intensive clinic approach. Physicians have to spent more time repeatly. Treatment should be continued. This is a part of professional responsibilities of physicians. There are some scientific approaches developed in this respect. It should be questioned whether he wants to leave his product. The 5A 5R approach is one of them. 5A for patients who are determined to quit and 5R for patients who are unstable is recommended.

Sigaranın bırakılması zor ve zaman alan bir süreçtir ve uzun süreli başarı için sıklıkla tekrarlanan müdahaleleri gerektirir. Kanıta dayalı rehberler, bireye uygun farmakolojik ve davranış tedavilerinin kombine edilmesini önermektedir. Bilişsel davranışçı terapi (BDT), madde kullanımını da içeren pek çok psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan; yapılandırılmış, kısa-süreli, bugüne odaklı ve direktif bir psikoterapidir. BDT güncel problemlerin çözümüne ve işlevsiz düşünce ve davranışların değiştirmeye odaklanır. BDT problem odaklı ve eylem yönelimli bir terapötik yaklaşımdır. Motivasyonel Görüşme (MG), danışan odaklı, direktif, ambivalansın çözümünü hedefleyen bir terapi yöntemidir. Bu makalede sigara bırakma tedavisinde bırakma başarısını arttıran BDT ve MG ile ilgili ipuçları özetlenmiş ve pratik bilgiler verilmiştir.

Smoking cessation is a difficult and time-consuming process and is often requires repeated intervention forlong-term success. Evidence-based guidelines recommend combination of behavioural and pharmacological therapies tailored to the individual. Cognitive behavioral therapy (CBT) is a structured, short-term, present-oriented, and directivepsychotherapy for many psychiatric disorders including substance abuse. CBT is directed toward solving current problems and modifying dysfunctional thinking and behavior. CBT is problem focuse and action oriented in its therapeutic approach. The motivational interviewing techniques (MIT) is a therapeutic method which is a directive, focused on the patient herself and aims to resolve the ambivalence. In this review, CBTand MIT which increase smoking cessation rates are summarized and practical information is given.

Tütün kullanımı dünyadaki ölümlerin önlenebilir nedenleri arasında ilk sırada gelmektedir. Nikotin replasman tedavisi (NRT) nikotin bağımlılığının farmakolojik tedavi seçeneklerinden birisidir. NRT nikotin yoksunluk semptomlarında azalma ve tütün bırakma motivasyonunda artış sağlar. Çeşitli NRT formları (transdermal yama, sakız, nazal sprey, inhaler, dilaltı tabletleri ve pastil) sigara bırakma tedavilerinde kullanılabilmektedir. Ülkemizde transdermal yama, sakız ve pastil formları Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmıştır. Nikotin replasman tedavileri iyi tolere edilir ve yan etkileri seyrek görülür.

Tobacco use is first preventable cause of death in the world. Nicotine replacement therapy (NRT) is one of the pharmacological treatment of nicotine addiction. NRT provides a reduction in nicotine withdrawal symptoms and an increase in tobacco cessation motivation. Various forms of NRTs (transdermal patches, gum, nasal spray, inhaler, sublingual tablets and lozenges) can be used in smoking cessation therapy. In our country, transdermal patch, gum and lozenge forms, it has been licensed by the Ministry of Health. Nicotine replacement therapies is well tolerated and side effects are rare.

Sigara kullanımı tek başına önlenebilir morbidite ve erken mortalitenin en önemli nedenidir. Sigara bırakma tedavileri ulusal sağlık programları içinde önemli bir yer tutar. Sigara içme davranışı nikotinin neden olduğu düşünülen bağımlılık nedeni ile devam ettirilmektedir. Sigara içenler arasında depresyon prevalansının yüksek olması ve depresyonu olan sigara bağımlılarında sigara bırakmada güçlüklerin yaşanması bırakma tedavilerinde antidepresanların araştırılmasına yol açmıştır. Bupropion sigara içme isteği üzerine azaltıcı etkisi olan güvenli ve iyi tolere edilen bir antidepresandır. Sigara bırakma üzerine etkisi tam olarak bilinmemektedir. En yaygın yan etkisi, uykusuzluk, ağız kuruluğu, bulantı ve baş ağrısıdır. Antidepresanlarda olduğu gibi düşük oranlarda konvülziyon ve alerjik reaksiyon riski vardır. Sigara bırakma motivasyonu olan ve kontrendikasyonu bulunmayan olgularda bupropion tedavisi önerilmektedir.

Sigara kullanımı tek başına önlenebilir morbidite ve erken mortalitenin en önemli nedenidir. Sigara bırakma tedavileri ulusal sağlık programları içinde önemli bir yer tutar. Sigara içme davranışı nikotinin neden olduğu düşünülen bağımlılık nedeni ile devam ettirilmektedir. Sigara içenler arasında depresyon prevalansının yüksek olması ve depresyonu olan sigara bağımlılarında sigara bırakmada güçlüklerin yaşanması bırakma tedavilerinde antidepresanların araştırılmasına yol açmıştır. Bupropion sigara içme isteği üzerine azaltıcı etkisi olan güvenli ve iyi tolere edilen bir antidepresandır. Sigara bırakma üzerine etkisi tam olarak bilinmemektedir. En yaygın yan etkisi, uykusuzluk, ağız kuruluğu, bulantı ve baş ağrısıdır. Antidepresanlarda olduğu gibi düşük oranlarda konvülziyon ve alerjik reaksiyon riski vardır. Sigara bırakma motivasyonu olan ve kontrendikasyonu bulunmayan olgularda bupropion tedavisi önerilmektedir.

Sigara tüketimi malignitelerin yanı sıra akciğer ve kalp hastalıklarının oluşumunu arttırırken, bu hastalıkların gelişimini engellemenin en iyi yolu sigarayı bırakmakdır. Davranış desteği ve ilaçlar sigara içen kişilerin bırakmasına destek olur. Nikotin bağımlılığı olan olgular için tedavi edici ilaçlar önerilebilir. Vareniklin tütün bağımlılığının tedavisinde tek başına kullanılabilen etkili ve güvenli ilaçlardan biridir. Diğer farmakoterapiler ile karşılaştırıldığında vareniklin kullanan olguların sigarasız kalma başarısı daha yüksekdir. Geçmiş senelerdeki olgu bildirimleri ve ilacın kullanılmaya başlanmasından sonraki bildirimler, vareniklininnöropsikiyatrik yan etkileri üzerine kaygıyı arttırmış ise de son araştırmalar ilacın nöropsikiyatriksempton riskini arttırmadığını göstermiştir. Bugüne kadar birikmiş kanıtlara dayanarak vareniklin stabil kardiovasküler hastada da kullanılabilir.

Smoking has been associated with increased prevalence of cardiac and pulmonary diseases besidemalignancies and quitting smoking is the best way to prevent development of smoking related diseases. Behavioural support and pharmacotherapy help people quit smoking. Medications are recommended for smokers with nicotine dependance. Varenicline is one of the effective and safe pharmacological monotherapy for the treatment of tobacco dependence. Compared with other medications abstinance rates of subjests is higher for varenicline. Although concerns about neuropsychiatric safety of varenicline arose previously from case reports, post-marketing surveillance, recent studies demonstrated that that use of varenicline did not increase neuropsychiatric symptom risk. The drug also can be used in stabil cardiovascular diseases since current evidence does not show an increased risk.

Sigara bırakma tedavisinde birinci basamaktaki ilaçların başarısız olduğu veya kullanılamadığı durumlarda ikinci basamak ilaçlar kullanılır. İkinci basamakta en çok kullanılanlar, klonidin, cysticine ve nortriptilindir. Santral sinir sistemi uyaranları, nikotin reseptör agonist ve antagonistleri, antidepresanlar, anksiyolitikler, solunum yolları irritanları ve caydırıcı tedaviler de ikinci basamakta denenmiş diğer tedavilerdir. Kullanılmakta olan tedavilerle uzun süre içmemeyi sürdürme oranları düşük olduğu için yeni ilaçlarla ilgili araştırmalar da devam etmektedir. Sigara bırakmada etkili bir tedavi yönteminin hem nikotinin güçlendirici pozitif etkisini hafifletecek, hem eksiklik belirtilerini ortadan kaldıracak hem de relapsları önleyecek bir tedavi olması gereklidir. Nikotin beyinde kolinerjik reseptörlere bağlandığı zaman başlıca dopamin, gama-amino bütirik asit (GABA) ve glutamat gibi nörotransmitterlerin salgılanmasına yol açar. Dopamin, nikotinin pozitif güçlendirici etkisine yol açarken GABA ve glutamatdopaminin salınımını düzenleyerek etkilerini gösterirler. Yeni ilaç çalışmaları, dopamin reseptör agonistleri ve antagonistleri, GABA erjik ve glutamaterjik bileşiklerin yanı sıra yeni nikotin reseptör agonist ve antagonist arayışları ile devam etmektedir. Nikotin aşıları ise tüm bu ilaçlardan farklı olarak reseptörleri ve nörotransmitterleri değil direk serumda dolaşan nikotini hedef almaktadır. Bu tedavi yöntemi, nikotine karşı gelişmiş veya geliştirilmiş antikorların serumda dolaşan nikotini bloke ederek beyne ulaşmasını engelleme prensibine dayanır. Böylece sigara içildiği zaman kişinin zevk alması engellenerek sigarayı azaltabileceği düşünülmektedir. Deneysel çalışmalarda olumlu etkileri gösterilmiş olmakla birlikte klinik çalışmalarda yeterli antikor düzeylerine ulaşılamadığı için nikotin aşıları ile ilgili araştırmalar devam etmektedir. Diğer yandan gelecekte sigara bırakmada etkili kişiselleştirilmiş ve hedefe yönelik tedaviler geliştirilebilmesi için sigara bırakma üzerine etki eden genetik varyantlar ve gen-gen etkileşimleri ile ilgili prospektif klinik çalışmalara da ihtiyaç vardır.

Second-line medicines for smoking cessation treatment are used when first-line medicines are ineffective or their use are contrindicated. Clonidine, cysticine and nortriptylin are the most common medicines used as second-line therapy. Central nervous system stimulants, drugs acting on nicotinic receptors, anxiolytics, antidepressants, upper respiratory tract irritants and deterrant therapies are other second-line medicines. Research on new treatments has been going on because of the lower success rates in terms of long-term quitting with currently available treatments. An effective smoking cessation treatment should reduce positive efects of nicotine and withdrawal symptoms and also should prevent relapses. Neurotransmitters such as dopamine, gamma-amino butyric acid(GABA) and glutamate are released when nicotine attaches to cholinergic receptors in the brain. Dopamine causes positive reinforcing effects of nicotine, whereas GABA and glutamate work by regulating the release of dopamine. There are many studies being conducted with the compounds acting on GABA and glutamate receptors and also with dopamine receptor agonists and antagonists. Nicotine vaccines target directly nicotine in the bloodflow, not receptors or neurotransmitters. By that method, nicotine-specific antibodies prevent the passage of nicotine to the brain by binding with circulating nicotine. Thus, by reducing the pleasurable effects of smoking it causes patient to lose her desire to smoke. The resarch is still ongoing because although there are positive results in lab, effective antibody levels could not be reached in clinical trials. Prospective clinical trials to identify associations of genetic variants and gene-gene interactions on smoking cessation are needed to effectively develop more individualized and targeted therapy approaches in the near future.

Bir hastalık olarak tanımlanan sigara kullanımı, gençlerde önemli bir sorundur. Sigaraya başlayan her üç kişiden biri bağımlı olmaktadır. Bu nedenle çocuklarda ve gençlerde bırakma tedavilerinden daha önemlisi başlanmasının önlenmesidir. Özellikle, rol model olan ebeveynlerin sigara içiyorlarsa bırakmaları gençlerin sigara bırakma girişimlerinde gereklidir. Bu yaş grubunda sigara bırakma tedavilerinde öncelikli olarak bilişsel- davranış ve motivasyonel destek tedavileri uygulanmaktadır. Farmakoterapide kullanılan ilaçlardan nikotin tedavileri, 12-17 yaş arasında da önerilen tedaviler arasındadır. Bupropion bazı olgularda yakın takip ve ebeveynlerin bilgilendirilmesiyle kullanılabilir. Vareniclinle ilgili yeterli çalışma olmadığı için kullanılması önerilmemektedir. Cep telefonlarına gönderiler kısa mesajların erişkinlerde etkili olduğu, meta- analizlerle gösterilmiştir. Bu amaçla bir çok ülkede gençlere yönelik kitle iletişim araçları kullanılmaya başlanmıştır. Okulda verilen eğitimlerle toplumsal eğitimlerin birleştirilmesi, tütün karşıtı yasaların çıkarılması, sigara fiyatlarının artırılması gençlerde sigara bırakmaya katkıda bulunacaktır.

Smoking is defined as a disease is a major problem in youth. One out of every three people starting to smoke are addicted. Therefore, the most important is to prevent the smoking of children and young people. In particular, parents are role model because of that, if they smoke, have to quit immediately. Primarily cognitive-behavioral therapy and motivational support in smoking cessation is applied in this population. Nicotine replacement therapy recommended to between 12-17 years old. Bupropion is used in some cases with close monitoring and informing parents. The use is not recommended due to insufficient study about varenicline. Smoking quit rates for the text messaging were higher than control group in the meta-analysis. For this purpose has been used mass media toolkits at young people in many countries. Combining education with social education in schools, removal of anti-tobacco legislation, young people will contribute to increasing the price of cigarettes to quit smoking.

Sigara içme gebelik esnasında değiştirilebilir en önemli nedenlerden biridir. Gebe ve postpartum hastaları takip eden sağlık bakım uygulayıcıları, sigara bırakma ve/veya azaltma müdahalelerini önerirler. Gebe olgulara beslenme, egzersiz, emzirme ve diğer önemli konularda önemli pozitif değişiklikler yapılmasını önerirler. Üstelik; yargılayıcı ve suçlayıcı olmayan yaklaşımlarla kısa danışmanlık görüşmesini tercih etmelidirler. Gebeliğe özel eğitim materyalleri ile kısa bir danışmanlık ve sigara bırakmaya yönlendirim etkili bir sigara bırakma stratejisidir. Sağlık profesyonelleri; 5A bilgilerini kullanarak, davranışçı yöntemleri sürdürürler ve gebelerin sigara bırakma programlarını desteklemek için farmakoterapiyi ilave ederler. Aynı zamanda uygun ve yararlı kaynaklarla gebelere daha yoğun ve sürekli danışmanlık yapabilirler.

Smoking is the one of the most important modifiable causes of during the pregnancy. Health care providers who follow up to pregnant and postpartum patients are request smoking cessation and/or reduction interventions. Health care providers are offer in making positive changes to nutrition, exercise, breastfeeding and other important issues to their pregnant patients. Hencely, they could also be offered support in quitting or reducing smoking. They should prefer brief counselling using a nonjudgmental, non-blaming approach. A short counselling with pregnancy specific educational materials and a referral to the smoker’s quit line is an effective smoking cessation strategy. By knowledges of the use 5A’s, health care professionals are maintain to the behavioural technique, and pharmacoteraphy add that support to pregnants smoking cessation programmes. They can also refer pregnant to more intensive and ongoing counseling and provide them with appropriate and helpful resources.

Sigara akciğer kanseri, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kalp hastalığı ve diğer birçok hastalık için risk faktörüdür. Bu grup hastalar komorbitideleri nedeniyle zor vakalardır. Bundan dolayı sigara bırakma tedavisi kronik hastalıkların tedavisine entegre edilmelidir. Bu bölümde bu hasta grubunda sigara bırakma tedavisi özetlenecektir.

Smoking is a known risck factor of lung cancer, chronic obstructive pulmonary disease (COPD), heart disease and many other diseases. This group of patients were difficult cases because of serious comorbid diseases. Therefore tobacco dependence interventions must integrate chronic disease treatment programs. In this section, smoking cessation treatment was summarized in this group.

Sigarayı bırakma sürecinde en az bir sigara (hatta bir puf) içilmesi hata, sigara içmenin başlangıç seviyesine dönmesi ise nüks anlamına gelmektedir. Nüks için birçok risk faktörü belirlenmiştir ve bu faktörleri hedef alan tedavilerin geliştirilmesi, yüksek araştırma önceliği olmaya devam etmektedir. Nüksün en güvenilir öngörücülerden biri, tek bir sigara içiminin yaşanmasıdır. Çünkü hata deneyimi olan sigara içicilerin %95 kadarı nükse doğru ilerleme gösterecektir. FDA onaylı tedavi seçeneklerine rağmen, bırakmaya çalışan sigara içicilerin çoğunluğunda bırakma girişimini takiben ilk bir yıl içerisinde nüks gelişecek ve düzenli sigara içme davranışına geri dönecektir. Davranışsal ve farmakolojik yöntemler, sigara bırakmaya motive olan içicilerde sigara bırakmak için etkili yöntemlerdir. Fakat, mevcut kanıtlar, kısa sürede nüksten korumaya yönelik olarak herhangi bir spesifik davranışsal yöntemin kullanımını desteklememektedir. Genel kanaat, yeni pozitif kanıtlar elde edilinceye kadar, başlangıç sigara bırakma girişimlerini desteklemeye odaklanmanın, uzatılmış nüks önleme stratejileri üzerine yoğunlaşmaktan daha etkili olabileceği yönündedir. Farmakoterapilerle ilgili olarak; vareniklinle genişletilmiş tedavi nüksü önleyebilir. Bupropiyon ile genişletilmiş tedavinin klinik olarak önemli bir etkisi ise olası görülmemektedir.

The term “lapse” to indicate an instance of smoking (even a puff of a cigarette) and “relapse” to indicate a return to one’s baseline level of smoking. Numerous risk factors for relapse have been identified, and developing treatments to effectively target these many factors remain a high research priority. In early abstinence, one of the most reliable predictors of relapse is the occurrence a single smoking lapse. Because as much as 95% of smokers who experience a lapse will progress to relapse. Despite several FDA approved treatments, the majority of smokers who attempt to quit will ultimately relapse and return to regular smoking behavior within the first year following a quit attempt. Behavioral and pharmacological interventions are effective for smoking cessation in smokers who are motivated to quit. But, the available evidence does not support the use of any specific behavioural component or intervention to help smokers who have successfully quit for a short time to avoid relapsing to smoking again. Until new positive evidence becomes available, it may be more efficient to focus resources on supporting initial cessation attempts rather than on providing extended relapse prevention interventions. Regarding pharmacotherapies, extended treatment with varenicline may prevent relapse. Extended treatment with bupropion is unlikely to have a clinically important effect.